Hielspoor: Symptomen, Behandeling, Preventie

Regelmatig schrijf ik over voetproblemen op deze website. Ik vind het interessant om te horen of mensen die ervaring hebben met bepaalde klachten oplossingen hebben gevonden, waarmee andere wandelaars ook weer geholpen kunnen worden. Heb jij een goede tip over hielspoor? Fijn als je die achter laat bij de reacties onderaan dit artikel.

Disclaimer: zoek deskundige hulp bij medische problemen.

Het komt best vaak voor dat ik in mijn omgeving mensen hoor klagen over hielspoor. Een afschuwelijke aandoening die je zomaar een tijdje op non-actief kan zetten, wat wandelen betreft dan. Hielspoor komt veel voor onder wandelaars en hardlopers. Wat is hielspoor nou precies? Hoe kom je er vanaf? En misschien nog belangrijker: Hoe voorkom je het?

Wat hielspoor is, is misschien het best uit te leggen aan de hand van een foto. Onderaan de hiel is een uitstulping van kalk te zien, dat is de hielspoor. Onder de voet loopt de voetzoolpees die de voorvoet aan de hiel verbindt. De hielspoor bevindt zich op de plek waar het peesblad aan de hiel vast zit. De hielspoor ontstaat doordat er langdurig hard aan de pees getrokken wordt, vaak tijdens het lopen op het moment dat de voet naar binnen kantelt en het voetgewelf platter geduwd wordt (de zogenaamde pronatie). Bij sommige mensen is deze pronatiebeweging overmatig aanwezig of is het peesblad te kort. De hielspoor kan ook ontstaan door een trauma zoals hard landen op de hiel. De hielspoor is dus een reactie op overbelasting en ontsteking van het botvlies of peesplaat.

Op zich hoeft zo’n hielspoor nog geen problemen te geven. Ik heb wel eens ergens gelezen dat 75% van de mensen een hielspoor heeft. Maar sommige mensen hebben er echt last van, met heftige pijn als gevolg.  De hielspoor, het puntige uitstekeltje kan op zijn beurt weer voor een ontsteking van de peesplaat zorgen. Het puntje boort zich in onderliggend weefsel, waardoor de peesplaat gaat ontsteken. Er is dan sprake van een niet-bacteriële ontsteking van de pees, die is ontstaan door irritatie of door overbelasting. Dit heet een peesplaatontsteking.

Zoals Heidi Ekkerink, registerpodoloog terecht heeft opmerkt (zie reacties) zijn hielspoor en peesplaatontsteking twee verschillende dingen. In het dagelijks leven worden pijnklachten aan de hiel al snel hielspoor genoemd. Een oorzaak en gevolg-dingetje, ze komen vaak gelijktijdig voor en het bekt zo makkelijk weg.

Hielspoor doet pijn. Peesplaatontsteking ook. Er zijn verschillen in de pijnklachten. Maar beide aandoeningen kunnen ook tegelijkertijd voorkomen. Het grote verschil is dat bij hielspoor de pijn na verloop van tijd optreedt. Naarmate je langer loopt wordt het pijnlijker. Bij peesplaatontsteking  is de startpijn juist het ergst. Een felle stekende pijn, die aanvoelt alsof je op een scherp steentje loopt (felle pijnscheuten),  als je op je hiel gaat staan. De klachten zwakken af als je doorloopt. Maar elke keer als je na rust weer moet opstarten voel je de pijn opnieuw. Uiteindelijk kan het zo zijn dat met beide aandoeningen de pijn niet meer verdwijnt, ook in rust. En ook de hielspoor kan uiteindelijk startpijnen geven.

Wil je zeker weten waar je last van hebt, dan kun je een röntgenfoto laten maken bij een gespecialiseerde podoloog. Een botuitwas is zichtbaar op een röntgenfoto, een ontsteking van de peesplaat niet. Een ontsteking is wel zichtbaar te maken op een echo.

Of je nu last hebt van hielspoor of van peesplaatontsteking, blijven bewegen is essentieel. Op die manier breng je bloed naar de pees en zorg je dat het gebied niet verstijft. Rust kan weliswaar helpen, maar vaak zijn de klachten zo weer terug als je weer probeert te gaan lopen. Beweeg daarom aangepast en op geleide van pijn. Bewegen kan door rustig wandelen. Stop als het pijn doet. Doorgaan bij pijn vertraagt het herstel. Je kunt ook anders bewegen; ga bijvoorbeeld zwemmen of fietsen. Je kunt oefeningen doen om je voet, en kuitspieren op te rekken. De hielspoor zal hier niet mee verdwijnen maar de klachten kunnen wel minder worden. Bij Voetentraining.nl vind je vier gerichte oefeningen tegen hielspoor.

Hielspoor gaat niet vanzelf over. Dat stukje bot blijft er gewoon zitten en kan keer op keer klachten veroorzaken. Met shockwave therapie kan geprobeerd worden om de verkalking rond de hielpeesplaat te verminderen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van ultrageluid om de verkalking af te breken.

Zowel met hielspoor als met peesplaatontsteking worden zooltjes aangemeten. De druk van de hielspoor en het trekken aan de peesplaat kan verminderd worden door het dragen van een zooltje. Er zijn allerlei zooltjes in de handel, maar het best ga je naar een podotherapeut die voor jou, en jouw klachten de juiste kan aanmeten. De grootste groep is hiermee geholpen. Werkt het voor jou niet dan zijn er de volgende aanvullende therapieën die gebruikt worden:

Er zijn twee intapetechnieken die gebruikt worden bij hielspoor/peesplaatontsteking. Het klassieke intapen met sporttape zorgt er voor dat de peesplaat niet al te ver kan oprekken, waardoor wordt voorkomen dat de peesplaats-aanhechting verder overbelast wordt. De andere techniek is het zogenaamde kinesiotaping. Dit leuke gekleurde tape moet er voor zorgen dat de doorbloeding beter wordt, waardoor de genezing sneller gaat. Het klassieke tapen moet door een goede fysiotherapeut gedaan worden. Het kinesiotaping kan je in principe zelf doen.

Er zijn verschillende sokken die de hiel rekken en de pees daarmee soepeler proberen te maken. De Strassbug Sock is een sok die je ‘s nachts aan hebt. De teen van je voet wordt richting je knie getrokken. Dit rekken van de pijnlijke plek moet bijdragen aan het herstel. Je kunt deze Strassburg Sock online bestellen.

Een optie die de huisarts achter de hand heeft is een ontstekingsremmende injectie plaatsen in de pees. Niet elke huisarts is hier een voorstander van en dit wordt ook niet zomaar gedaan. Er zijn veel voors en tegens.

Hielspoor en peesplaatontsteking voorkomen kan. De truc is om ervoor te zorgen dat je voeten voldoende fit blijven en vooral regelmatig aan het werk gezet worden. Een actieve voet heeft een goede doorbloeding en dus minder kans op een verkalking aan de hielpeesplaat. Zorg dat er een goede opbouw is om de voet fit te krijgen. Voorkom overbelasting. Voorkom hard landen op de hiel. Negeer geen eerste signalen van pijn onder de hiel.

Het is verstandig om sport- en wandelschoenen regelmatig te vernieuwen. Te lang gedragen schoeisel waar de fut uit is kunnen bijdragen tot hielspoor.

Goed voor de spieren in de voeten, is op blote voeten over een strand lopen. Dit is goed omdat de gehele voet aan het werk gezet wordt en alle spieren in de voet gestimuleerd worden. Maar ook hier: overdrijf het niet! Je kunt er ook voor kiezen om regelmatig rekoefeningen te doen om de hiel soepel te houden en de voet- en kuitspieren te rekken en te versterken.

Overwicht kan ook zorgen voor overbelasting. Dus afvallen, ja…..

Dit artikel komt voort uit het blog: De 6 meest voorkomende voetproblemen bij wandelaars

Fotocredits: Pixaby