Wandelen in het Leudal is top! Inspiratie, Tips en Wandelroutes

Tijdens het wandelen van het Hertogenpad (LAW 13) ging ik er dwars doorheen: het Leudal. Etappes 11 en 12 brachten mij door prachtige beekdalen en natte bossen. Het was er net zo mooi als anderen mij verteld hadden. Dit pareltje in Midden-Limburg is het waard om een bezoek aan te brengen. Je kunt er dwars doorheen, zoals ik deed, maar er zijn ook hele mooie korte en lange rondwandelingen te maken en er is van alles te zien en te beleven. Ik laat je hieronder zien wat er allemaal mogelijk is.

Leudal

Eerst maar even vertellen wat het Leudal precies is, waarom het zo bijzonder is en waar je het kunt vinden. Om met het laatste te beginnen, Leudal ligt in de provincie Limburg, grofweg tussen Weert en Roermond in. Het is de naam van een gemeente. Zet je er het woordje ‘het’ voor, dan heb je het over het Leudal en gaat het over het natuurbied dat daar ligt. Het natuurgebied omvat zo’n 900 ha, waarvan een groot deel (500 ha) als reservaat beheerd wordt door Staatsbosbeheer. Het gebied is met name bekend vanwege zijn beekdalen.  Hier stromen de Zelster beek en de Leubeek, die later samenvoegen tot de Neerbeek, die uitmondt in de Maas.

Het Leudal

Het Leudal is een bijzonder gebied omdat de beken diep liggen in het hooggelegen dekzandgebied. Omdat er een groot hoogteverschil is, stromen de beken snel en konden ze in het zand diepe dalen uitslijten, wat een sprookjesachtig landschap tot gevolg had. Sommige beken liggen wel 10 meter dieper dan het hooggelegen pad. Het is geweldig om er te wandelen omdat het hoogteverschil steeds overbrugd moet worden en het geweldige doorkijkjes geeft. Dit alles maakt het Leudal een aantrekkelijk en verrassend stuk natuur.

Flora en fauna Leudal

Ook de flora en fauna is bijzonder. Direct langs de beken vinden we natte beekdalbossen die overgaan in drogere eiken-haagbeukenbossen en beuken-eikenbossen met hulst. Die overgang van nat naar droog en de vele en grote hoogteverschillen, zorgen voor een grote variatie aan leefgebieden voor bijzondere flora en fauna.

Flora

In de natte bossen treft men vooral plantensoorten aan die op diepe kwel wijzen, zoals grote hoeveelheden goudveil, dotterbloem en waterviolier. In poelen en moerasjes groeien verder slangenwortel, elzenzegge, stijve zegge, gagelstruwelen en adderwortel.

Op betrekkelijk voedselarme plekken in het beekdal bloeien in het voorjaar de slanke sleutelbloem, bosanemoon, dalkruid en lelietjes-van-dalen. Ten oosten van het Elizabethklooster liggen schrale graslanden met o.a. gevlekte orchis.

Ook de hogere gronden vormen een gevarieerd natuurgebied met bos, kleine heideveldjes en droge graslanden. Ook zijn er akkers en weiden te vinden.

Fauna

Ook de fauna is zeer gevarieerd. Naast de vos en het ree komen er dassen voor en andere marterachtigen. In de omgeving zwerft een groep wilde zwijnen. In 2002 zijn er bevers uitgezet die het goed lijken te doen.

Bijzondere vogelsoorten zijn zwarte specht, groene specht, middelste bonte specht, goudvink, grote gele kwikstaart, sperwer en boomvalk. Mijn favoriet, het ijsvogeltje, leeft hier ook.

Leumolen

Speciaal wil ik de Leumolen nog even noemen. De Leumolen of Sint Ursulamolen ligt niet ver van het bezoekerscentrum aan de Leubeek in het Leudal. Het is een ‘onderslag watermolen’, die werd gebruikt als graan- en oliemolen. Bij onderslagmolens wordt het rad in gang gebracht door het water dat onderlangs tegen de schoepen stroomt.

Staatsbosbeheer kocht de molen in 1956 en heeft hem gerestaureerd. Zowel de koren- als de oliemolen zijn weer in werking en gratis toegankelijk voor publiek. In de informatieruimte op de begane grond is een permanente tentoonstelling over de cultuurhistorie van het Leudal. Kijk voor de openingstijden en meer info over de molen op de website. Bij de molen is de Leugaard met verschillende oude fruitbomen en een grasveld met picknicktafels.

Bezoekerscentrum Leudal met Leudalmuseum

De meeste logische startplek om iets te ondernemen in het Leudal is het bezoekerscentrum Leudal, waarin ook het Leudalmuseum is gevestigd. Dit museum geeft informatie over de flora en fauna, de archeologie, heemkunde en wat geschiedenis (met name de Tweede Wereldoorlog) van het gebied. Ze organiseren leuke activiteiten en je kunt er verschillende boekjes en folders ophalen waarmee je hier een wandeling kunt starten. Ook is het handig om hier te beginnen omdat er een grote parkeerplaats naast het bezoekerscentrum ligt en er een horecagelegenheid naast te vinden is. Wat wil je nog meer?

Het bezoekerscentrum Leudal met het Leudalmuseum.

Naast het Leudalmuseum staat de geheel herbouwde Elisabethmolen.

Wandelen in het Leudal

Het Leudal is een zeer populair wandelgebied en er is van alles te beleven. Het lange afstand wandelpad Het Hertogenpad (vroeger Peellandpad) loopt er dwars doorheen. Die is als dagwandeling niet echt aan te raden, daarvoor is het onvoldoende goed gemarkeerd en een rondwandeling is in dit gebied veel handiger. Er zijn voldoende ontzettend leuke kortere wandelroutes te vinden, waarvan een aantal gemarkeerd zijn met gekleurde paaltjes en een aantal mooie langere wandelroutes die beschreven zijn in wandelgidsen of van het internet gehaald kunnen worden. Hieronder een opsomming.

Paaltjeswandelingen

Er starten 3 gekleurde paaltjeswandelingen bij het bezoekerscentrum Leudal.

• Geel – Wandelroute natuurpad Leudal – 1,7 km
• Rood- Wandelroute Sint Ursulamolen – 2,3 km
• Groen – Wandelroute Kloosterhof – 3,1 km

Wandelknooppuntenroutes

Je kunt hier in het Leudal aan de hand van wandelknooppunten eenvoudig zelf een wandelroute samenstellen. Midden- en Noord-Limburg hebben een uitstekend wandelroute netwerk. Je kunt thuis al je route samenstellen. Op de wandelknooppuntenkaart staan de nummers van de knooppunten aangegeven. Noteer de nummers van jouw route, neem ze mee en je kunt van start.

Onderweg kom je de palen met de nummers van het wandelknooppunt tegen. De pijl op de paal geeft de richting aan naar het volgende knooppunt. Het kan eigenlijk niet mis gaan.

Je kunt ook in het bezoekerscentrum Leudal een papieren wandelknooppuntenkaart verkrijgen. Met de kaart in de hand loop jij je eigen wandeling. Handig om te weten: Wandelknooppunt 27 bevindt zich bij Bezoekerscentrum Leudal.

Water Wandel Wereld pad

Vanaf het bezoekerscentrum is een prachtige Water Wandel Wereld pad uitgezet. Deze WWW route is uitstekend aangegeven met blauwe bordjes en is bijna 15 km lang . Het voert je langs alle mooie plekjes van het natuurgebied. Een echte aanrader!

Langere wandelroutes

Het ommetje Leudal brengt je langs alle plekken in het Leudal die de moeite waard zijn zoals het grafveld Busjop, de St Elisabethmolen, de Sint Ursulamolen, een smalle baileybrug uit de 2e Wereldoorlog, voormalige klooster Sint Elisabeth, de Uilentoren en landgoed De Bedelaar. 95% van deze wandeltocht is onverhard.

Een andere prachtige rondwandeling met zandpadgarantie is de Trage Tocht Leudal (13 km). Je vindt deze wandeling ook in de wandelgids Lopen door landelijk Limburg, waar vele mooie wandelroutes in Noord- en Midden-Limburg in staan.

De St. Elizabethswandeling in het Leudal is een route van 17 km die met 2 km ingekort kan worden.

Ook een mooie route is de Bedelaar route van 19 km. Deze start niet in het bezoekerscentrum Leudal, maar op het kerkplein in Neer.

20 wandelommetjes in Leudal en Peel en Maas

Wil je op een leuke manier kennismaken met de dorpskernen in Leudal en hun bijzonderheden? Promotie Platform Leudal heeft in samenwerking met een groot aantal vrijwilligers, een mooi boekwerkje onder de noemer ’20 wandelommetjes in Leudal en Peel en Maas’ uitgebracht. Het gratis boekje is te verkrijgen in het bezoekerscentrum Leudal.

Elisabethpad voor kinderen

Speciaal voor kinderen is het Elisabethpad in het Leudal aangelegd. Het is een wandelpad van een kleine kilometer, waar kinderen vrij kunnen rondlopen, rennen, klauteren en klimmen. Aan weerszijde van het pad zijn verschillende natuurlijke speelelementen gebouwd, zoals een vlonderbrug die over een poel gebouwd is, een blotevoetenpad, een takkenril en nog veel meer. Het pad is goed verhard, zodat ook een kinderwagen of buggy gemakkelijk meekan. Er zijn diverse rustbanken voor de vaders en moeders, opa’s en oma’s. De start is bij het bezoekerscentrum.

Smartphone speurtocht

Voor families en met kinderen tussen de 6 en 12 jaar oud is er een smartphone speurtocht. Download de app op je telefoon en ga op zoek naar de geheime sleutels van het Leudal. Kijk hier voor meer informatie.