Tsjechië is het land van de uitstekend gemarkeerde wandelpaden, die soms gaan door onwaarschijnlijk aandoende natuurgebieden. Daarom verbaasde het me niet dat de Lužnice Valley Hiking Trail is uitverkozen tot ‘Leading Quality Trails Best of Europe’. Ik kreeg de kans de route te wandelen in samenwerking met Czech Tourism Benelux en greep die met beide handen aan. De route zag er veelbelovend uit en maakte dat helemaal waar. In dit artikel mijn verslag, boordevol inspiratie en daarnaast ook praktische informatie, die jou wellicht behulpzaam kunnen zijn om deze kwaliteitswandeling ook te doen. Lees en kijk je mee?
Wat is de Lužnice Valley Hiking Trail?
De Lužnice riviervallei is een prachtig natuurgebied in het noorden van de regio Zuid-Bohemen, in Toulava in Tsjechië. Langs het laatste stuk van de rivier loopt de Lužnice Valley Hiking Trail. Het is een wandelroute van 55 km die in 4 etappes de loop van de rivier Lužnice volgt, tot die samenvloeit met de Moldau rivier. De rivier heeft een diep dal in het landschap uitgesleten, waardoor je beschut door hoge zijkanten in een afgeschermde wereld wandelt. Soms voert het pad naar boven en geeft het je magnifieke uitzichten over de rivier. Onderweg kom je langs imposante bruggen, een uitkijktoren, kasteelruïnes en oude molens en ga je door tal van historische stadjes, zoals Tábor en Bechyně.
Wie, wat, wanneer
Begin oktober 2021 reisde ik af naar Tsjechië, speciaal om de Lužnice Valley Hiking Trail te wandelen. Ik deed dat samen met mijn wandel- en blogmaatje Antonette van We12travel. We vinden het heerlijk om samen op pad te zijn en publicitaire aandacht te geven aan de mooiste wandelroutes.
Het toeristisch seizoen loopt in Tsjechië in oktober op zijn eind, waardoor niet alle voorzieningen meer open zijn en een heel aantal accommodaties langs de route niet beschikbaar. Dat is jammer, want de herfst is een uitgelezen seizoen om deze route te lopen. De herfstkleuren zijn namelijk overweldigend. Ondanks de seizoensluitingen was het heel goed te doen en ondervonden wij geen enkele hinder. De tweede overnachting was ietwat geïmproviseerd op een camping die juist gerenoveerd werd, maar dat mocht de pret niet drukken en we waren meer dan welkom.
Dag tot dag verslag
Lees in het dag-tot-dag verslag over hoe wij de route hebben beleefd.
Dag 1 – Van Planá nad Lužnici – Tábor
13 km
Net na de middag komen we aan bij het treinstation in Planá nad Lužnici. We zien meteen het grote gele bord met daarop het beeldmerk van de Lužnice Valley Hiking Trail. We staan er even op te puzzelen, want dit bord laat een veel langere route zien dan de vier etappes die wij gaan lopen.
Uiteindelijk snappen we het; wij doen alleen het laatste stuk van de hele route langs de rivier en sluiten aan via een zijweg. We starten met blauwe markeringen en wandelen naar het centrum van het middeleeuwse stadje Planá nad Lužnici. In het begin van de twintigste eeuw moet dit een soort van kuuroord zijn geweest, er staan nog indrukwekkende huizen.
Op dit moment zijn we eerlijk gezegd meer geïnteresseerd in een goede lunch. We hebben de tip gekregen om naar Restaurant Maxim te gaan. Daar genieten we inderdaad van een goede lunch en verheugen ons over het prijspeil van het eten en de drankjes. Een heerlijke kom soep kost bijvoorbeeld omgerekend €1,75.
Dan zoeken we de rivier op. Het plaatsje Planá nad Lužnici ligt op een laaggelegen deel langs de rivier. Als een soort boulevard loopt het pad naast de rivier. Maar dat verandert al snel, we komen op een onverhard pad terecht, dat de rivier volgt. Hoe charmant zijn de bootjes die aan de oever liggen. We zijn onderweg!
Het pad wordt ruiger en ruiger. Als snel voelt het alsof we ver weg zijn van iedereen. Het is ook doodstil, slechts hier en daar een vogel en pas bij de eerste molen horen we het water, omdat daar de dam in de rivier zorgt voor een klein watervalletje.
We steken een brug over en komen in een bos terecht. Ook dit maakt dus deel uit van de route.
We volgen niet meer de rivier maar komen op een hoger gelegen landweg terecht. Om er te komen moesten we wat hoogte overbruggen. In de verte zien we onze eindbestemming van vandaag, de stad Tábor al liggen.
We maken deze ‘omweg’ omdat we zo bij de uitkijktoren Hýlačka komen. Via een tourniquet, die opent als je een muntstuk van 20 KC in het apparaat stopt, kunnen we naar boven. Het is een wonder, maar van het wisselgeld van restaurant Maxim zijn inderdaad 2 muntstukken van 20 KC in mijn portemonnee terecht gekomen. We kunnen naar boven.
Op een heuveltop 525 meter boven zeeniveau stond een houten uitkijktoren. In 2012 vatte de toren vlam en werd volledig verwoest. Er werd een inzamelingsactie gehouden en in 2015 werd een nieuwe ijzeren toren gebouwd. De toren is in totaal 35,5 meter hoog. Het uitkijkplateau bevindt zich op 25 meter hoogte. Om er te komen moet je 136 treden op. Een leuk detail is dat op verschillende treden naambordjes hangen. Waarschijnlijk van de mensen die een trede gesponsord hebben.
Omdat we vandaag laat zijn begonnen, besluiten we om via de kortste route naar Tábor te lopen. We volgen de blauwe route in plaats van de rode. Dat is niet de beste keuze, want we komen langs een druk stukje weg. De andere, de rode route was veel beter geweest.
Om in Tábor te komen steken we een hoge brug over, die over het dal van de rivier Lužnice loopt. Zo hebben we een prachtig uitzicht over het diepe dal en beboste oevers in herfstkleuren. Tábor zelf ziet er ook aantrekkelijk uit met zijn torens, vestingmuren en mooie gebouwen.
Wij slapen vannacht in een appartement van Penzion Hradebni. We hebben een tekstberichtje in onze telefoon gehad met het nummer van het sleutelkastje aan de buitenzijde van het pension. Maar als we er aankomen staat de eigenaar voor het pand en maakt ons als een volleerde gids wegwijs in het stadje. Hij vertelt waar we het best kunnen eten en het lokale biertje kunnen drinken.
Na een fijne douche in ons appartement, maken we een kleine stadswandeling en komen uiteindelijk uit op het centrale plein waar we bij restaurant Škochův Dům binnen een plekje zoeken. In dit kleine familierestaurant kun je echt traditioneel Tsjechisch eten. Mijn visgerecht was heerlijk!
Dag 2 – Van Tábor naar Lužničanka
12 km
We hebben het gevoel dat we uitslapen mogen. Pas om half tien vanochtend hebben we een afspraak met Jan Sochor van de regio Toulava. Wij starten graag met koffie, dus Jan neemt ons mee naar een hippe boekhandel die ook koffie verkoopt. Deze boekhandel is eens per jaar het centrum van een boekenfestival.
In de stad wordt sowieso veel georganiseerd, vertelt Jan. Er zijn allerlei evenementen en elke woensdagochtend is er een markt met lokale producten op het centrale plein.
De stad Tábor is gesticht in de eerste helft van de vijftiende eeuw door een radicale groep hussieten, die onder leiding van Jan Žižka streden tegen de katholieken met Tábor als uitvalsbasis. Vandaar dat deze groep de bijnaam Taborieten kreeg. In de zestiende eeuw groeide de stad uit tot een belangrijke handelsstad.
Tábor wordt wel de mooiste stad van dit deel van Tsjechië genoemd omdat het zijn originele karakter heeft weten te behouden. Aan het centrale plein van Tábor, het Žižkaplein zijn de meeste bezienswaardigheden te vinden. Je kunt een bezoek brengen aan het hussietenmuseum dat is gevestigd in het voormalige stadhuis uit 1440, dat geheel in gotische stijl is opgetrokken. Onder het centrale plein bevindt zich een gangenstelsel, die je vanuit het museum kunt bezoeken. Ook kom je er nog delen van de oude stadsmuren tegen en kun je een bezoek brengen aan de kerk uit 1512, die je zelfs kunt beklimmen.
Jan neemt ons mee voor een stadswandeling en zet ons dan af beneden bij de rivier. Daar stroomt 24 uur per dag uit een tappunt het water van de Elenora bron. Er worden geneeskrachtige eigenschapen toegedicht aan dit water. Mensen komen vanuit de stad om hier hun jerrycans te vullen. Wij gooien ook onze drinkflessen met kraanwater leeg en vullen ze opnieuw met dit heilzame watertje.
We vervolgen onze route aan de oever van de Lužnice. We gaan onder de grote brug door en wandelen een prachtig herfstig pad door een diepe vallei. Dit is het oudste deel van de route, gebouwd door Graaf Harrach en de Tsjechische Toeristen Organisatie in 1899. We komen langs grote houten beelden (het sprookjespad voor kinderen), oude watermolens, ruïnes van kastelen, grote bruggen en zelfs door een tunnel. Op één punt is er een loopbrug rond de rotswand gebouwd.
Bij de kasteelruïne van Příběnice is mooi pension in een historisch gebouw (nu wintersluiting) én een restaurant (open) waar geluncht zou kunnen worden. Wij hebben lunch mee en wandelen nog even door.
Langs de rivier verschijnen steeds meer campings en vakantiehuisjes. In Bečice – Lužničanka is het einde van de tweede etappe. Hier overnachten wij in een trekkershutje van Camp Stavorek.
Als we aankomen zijn de mannen druk bezig met de renovatie van het geheel. Normaal gesproken zijn de campings in Tsjechië dicht in oktober, maar omdat ze toch bezig zijn, konden wij een plekje krijgen. Alternatief zou zijn geweest dat we een taxi belden om in Tábor of Bechyně te overnachten.
Dit is leuker! Met een grote bier zoeken we een plekje buiten. De kippen en poezen komen allemaal even buurten. We worden voorzien van een homemade maaltijd en genieten van een herfstzonnetje. Het was een prachtige dag.
Dag 3 – Van Lužničanka naar Bechyně
15 km
Verwend met een heerlijk ontbijt met roerei en brood, vertrekken we met een lunchpakket van sandwiches in onze rugzak. Vandaag is de derde dag langs de Lužnice rivier. Het regent een beetje en het ziet er niet naar uit dat het vandaag nog droog wordt, dus we trekken regenkleding aan en gaan op pad.
Het eerste hoogtepuntje van vandaag is de Stádlecký brug. Het is jammer dat hij in de steigers staat. We proberen er een beetje omheen te fotograferen.
De Stádlecký brug is een nationaal cultureel monument. Het is de enige Empire-kettingbrug die nog bewaard is gebleven in Tsjechië. Oorspronkelijk lag deze brug over de Vltava rivier nabij Podolsko. De brug is overgebracht naar de Lužnice rivier in 1970 omdat op de oude plek de Orlík dam werd gebouwd.
Het is een natte dag, maar dat maakt het ook wel weer bijzonder. Damp stijgt op uit het dal, alles glimt en is lekker fris. De route gaat omhoog en ineens staan we hoog boven de rivier en kunnen goed zien hoe het water het dal heeft uitgesleten.
Voor het eerst zien we nu ook dat je een soort knipjes kunt verzamelen, om aan te tonen dat je de hele route hebt gelopen. De ‘knipkaart’ zit achterin het kleine routeboekje dat je bij de Toeristen Info’s kunt ophalen. De rode kniptang hangt aan een bord.
Ook valt hier te zien dat deze route onderdeel is van de Jacopsweg naar Santiago de Compostela. Bij dit kerkje kun je een stempel halen voor je pelgrimskaart.
We zien de toren van een gotische kerk. Het dringt niet goed tot ons door dat dit ook de plek is waar we uitzicht hebben én zich kasteelruïnes bevinden. In plaats van er naar toe te lopen om het te onderzoeken, wandelen we gewoon door.
We wandelen nu hoog boven de rivier over akkers en door bos. De afwisseling maakt het erg leuk.
We dalen weer af om bij de rivier te komen. Soms wandelen vlak langs het water, dan weer over aangeslibd land. Dan weer hoger, om via een bos met bijna lichtgevend mos weer af te dalen naar de rivier waar we langs rotsige wanden, met zelfs een waterval, onze weg vinden.
De Bechyně Rainbow laat ons even stil staan. Deze boogbrug van gewapend beton, gebouwd in 1928, was voor zijn tijd een technisch hoogstandje.
We komen nu aan in het stadje Bechyně, de parel van Touvlava. Het is een charmant stadje. Aan het centrale plein ligt Hotel Panska, een traditioneel Tsjechisch hotel met een bar en het restaurant Spajz. De regenkleding kan uit en de warme douche aan.
De avond vliegt voorbij met een heerlijk diner en een drankje toe.
Dag 4 – Van Bechyně naar Týn nad Vitavou
15 km
Pas de volgende dag, als we vertrekken uit hotel Panska en de stad uitlopen, zien we de authentieke kant van Bechyně. De stadsmuren zijn indrukwekkend en we zien nu ook de oude gebouwen. Een avondwandeling door de stad of een langer verblijf had zeker de moeite waard geweest.
De stad Bechyně is gelegen aan de samenvloeiing van de rivier de Lužnice en de beek Smutná. Het staat vooral bekend om de productie van keramiek en het belangrijkste monument is het kasteel. Andere dominante monumenten zijn het Franciscaner klooster en de Kerk van de Hemelvaart van de Maagd Maria met zijn unieke laatgotische keldergewelven. Mensen met spier- en skeletaandoeningen komen hier om door middel van turfbaden en kompressen te genezen.
We passeren weer een bijzondere brug over de rivier Luznici. Vanaf die brug hebben we een prachtig uitzicht over de stad.
De route gaat weer door een diep dal en wordt steeds ruiger; er zijn flinke rotspartijen aan beide zijden van de rivier. In Duitsland noemen ze dit wild-romantisch en dat is eigenlijk een hele goede benaming. We passeren weer zo’n fotogenieke loopbrug.
Dan wordt het landschap wat lieflijker. De vallei verbreedt zich en we passeren het dorpje Kolodeje nad Lužnici. We duiken een bos in en lopen door tot we bij het punt komen waar de rivier Lužnice samensmelt met de Moldau rivier.
Nu is het nog maar een kort stukje tot het eindpunt van de Lužnice Valley Hiking Trail. In Týn nad Vltavou zit het er op. We wandelden 4 dagen langs de rivier Lužnice en zitten boordevol indrukken van dit bijzonder pad dat zeker het kwaliteitskenmerk verdient.
Al je vragen beantwoord (en meer)
Alles wat je weten wilt over de Luznice Valley Hiking Trail
(in het Nederlands: de wandelroute Lužnice riviervallei)
De Lužnice Valley Hiking Trail is speciaal samengesteld om ingezonden te worden voor uitverkiezing tot ‘Leading Quality Trails of Europe’. Van een langere route, die start bij de oorsprong van de Lužnice rivier en eindigt bij de samensmelting met de Moldau rivier, zijn de 3 mooiste etappes genomen. Deze drie etappes waren samen geen 50 km. Dat is wel één van de vereisten om mee te doen aan de uitverkiezing, daarom is er een nieuwe etappe aan toegevoegd. Dat is de eerste etappe van Planá nad Luznici naar Tábor. Daarmee had de trail meteen een handige startplaats, omdat nu de route start bij een treinstation en het stadje direct aan de rivier ligt. De wandelroute kreeg vlak voordat de corona epidemie uitbrak zijn kwaliteitscertificaat. Er is daarom nog niet veel reclame voor gemaakt.
Hoe zit dat met die Leading Quality Trails of Europe?
Op dit moment (oktober 2021) zijn er 20 wandelroutes die het kwaliteitscertificaat ’Leading Quality Trails of Europe’ hebben. De European Ramblers Association beoordeelt volgens transparante en strenge regels de ingezonden routes. De routes moeten bijvoorbeeld voor 80% onverhard zijn, er moet wandelvriendelijke markering en duidelijke bewegwijzering zijn, bagagevervoer moet geregeld kunnen worden, enz. enz. Voorbeelden op de lijst van gecertificeerde wandelroutes zijn o.a. het Mullerthal-pad, de Rota Vicentina historische route en de Lechweg. Kijk voor andere routes en voor meer informatie over certificering op de website van de European Ramblers Association.
Routemarkeringen in Tsjechië
Anders dan in Nederland heb je in Tsjechië geen wildgroei aan markeringen. Er is één organisatie die de erover gaat en die maakt al meer dan honderd jaar gebruik van een wandelnetwerk dat aangegeven wordt in vier kleuren: rood, groen, blauw en geel. De gestreepte markeringen (altijd in combinatie met wit) geven de doorgaande route aan. De driehoekige markeringen geven stadsrondwandelingen aan.
De routemarkering van de Lužnice Valley Hiking Trail
Aparte routes krijgen dus niet hun eigen markering, ook de Lužnice Valley Hiking Trail niet. Zij heeft wel een eigen beeldmerk (de gele L) en grote routeborden aan het begin van elke etappe en soms ook nog onderweg, maar je volgt gewoon de markering van het routenetwerk. Welke kleur je moet volgen staat goed aangegeven op de infoborden, in het routeboekje en op de wegwijzers. Als je van kleur moet wisselen, kun je dat zien aan de gele L-sticker onder de markering. Het is allemaal zo simpel, het kan niet mis.
Lužnice Valley Hiking Trail boekje, markeringen
Meer informatie over de Lužnice Valley Hiking Trail vind je op de Engelstalige website van Toulava. De etappes worden apart uitgelicht en je kunt op een topografische kaart zien hoe ze lopen. Ook de opeenvolgende kleuren van de routemarkering kun je hier zien.
Een handig klein boekje met alle info, waaronder kaart, markering, bezienswaardigheden, hotels en transportmogelijkheden kun je ophalen bij de toerist informatiecentrums van Planá nad Lužnici, Tábor, Bechyně en Týn nad Vltavou. Het toerist informatiecentrum in Planá nad Lužnici, aan het begin van de route, vind je op het adres: ČSLA 1, 391 11 Planá nad Lužnicí. Wil je thuis alvast kijken naar de route, dan kun je een PDF van het boekje uitprinten.
Hoe kom je aan meer (Nederlandse) informatie over de Lužnice Valley Hiking Trail?
De Lužnice Valley Hiking Trail is nog relatief onbekend in Nederland en daarom is er via internet nog niet zo veel over te vinden. Czech Tourism Benelux helpt je graag verder. Via het mailadres amsterdam@czechtourism.com kun je een informatiepakketje aanvragen met daarin het trail boekje.
Een GPX-file, waar vind je die?
In Tsjechië doen ze niet aan GPX-files. Dat komt omdat alle routes vastliggen vanwege het eenduidige wandelnetwerk. Iedereen maakt daarom gebruik van een app waarin die routes opgeslagen zijn. De app heet Mapy.cz en ik zou hem zeker downloaden. Hij is gratis en voor offline navigeren kun je gemakkelijk gratis kaarten inladen.
Een geweldige ontdekking die ik thuis deed, was dat ook alle Nederlandse LAW’s erin staan. Ik hoef dus nooit meer een GPX, zoals bijvoorbeeld voor het Trekvogelpad, in te laden.
Voor wie is de Lužnice Valley Hiking Trail geschikt?
De wandelroute is geschikt voor iedereen die van wandelen houdt en op een dag 4 á 5 uur gemakkelijk kan wandelen. De langste route is 15 km. Hou er rekening mee dat je gemiddeld zo’n 3 á 4 km per uur wandelt. Het pad is vooral onverhard en natuurlijk moet je af en toe ook stil staan om te genieten.
De route is afwisselend en gaat soms wat omhoog of omlaag. Het maximale hoogteverschil is 300 meter op 1 dag.
De route heeft zoveel in zich dat ik me kan voorstellen dat ze voor heel veel mensen geschikt is. Voor ouders met kinderen die van wandelen houden, is dit een hele leuke route. Maar ook voor mensen die wandelen graag afwisselen met cultuur. In de middeleeuwse stad Tábor is ontzettend veel te beleven: prachtige restaurants, musea, ondergrondse gangenstelsels, je kunt de kerktoren beklimmen en er zijn heel veel galeries om te bezoeken. Een extra dagje Tábor en Bechyně is een mooie onderbreking en maakt het geheel tot een bijzondere wandelreis.
Maar ook de zeer sportieve wandelaar die veel mooie kilometers wil maken, kan bijvoorbeeld in twee dagen de complete route wandelen.
Heb je wandelstokken nodig?
Het traject is niet lastig om te lopen. Alleen op de laatste dag zit er een stukje afdaling in het bos in, waarop je even moet opletten. Niets gevaarlijks hoor. Stokken heb je niet nodig. Je kunt ze natuurlijk gebruiken, als je dat prettig vindt. In Tsjechië zul je vaker mensen met wandelstokken tegenkomen. Dat is daar heel gebruikelijk.
Hoe kom je op het beginpunt?
De route start in Planá nad Lužnici. Daar is een treinstation. Een handige website voor het openbaar vervoer in Tsjechië is www.idos.cz. (Wel even je vertaler aanzetten). Vanaf Praag zit je al met anderhalf uur treinen in Planá nad Lužnici.
Wat is de beste tijd van het jaar om te gaan?
Het toeristenseizoen in Tsjechië loopt van mei t/m september. Dat is ook de tijd dat alle voorzieningen en accommodaties geopend zijn. Wij liepen in oktober en hadden alleen moeite om op de tweede dag een geschikte overnachtingsplek te vinden. Dat had ook gemakkelijk opgelost kunnen worden met een extra overnachting in Tábor (leuk!) en door een taxi te bellen om ons op te halen aan het eind van de tweede etappe en ons de volgende dag daar weer af te zetten.
Juist de herfstkleuren zijn prachtig! Dus buiten het seizoen om is de route met wat logistieke aanpassingen ook heel goed te lopen.
In de zomer kan het best warm worden in Tsjechië. Het mooie van de Valley Trail is, dat je steeds beschut voor de zon wandelt. In het dal, bij het water is het de koeler dan elders.
Hoe zit het met de overnachtingen?
Overnachtingslocaties vind je op de website van Toulava en in het trail boekje.
Aan het einde van iedere etappe kan je een camping vinden. Je zou dus met je eigen tent in de rugzak kunnen wandelen. Iedere camping langs de route heeft ook trekkershutjes, dat is misschien gemakkelijker. Houd er rekening mee dat het voorzieningenniveau op de campings over het algemeen niet de Nederlandse standaarden haalt. Na september zijn alle campings gesloten tot mei.
Een hele mooie camping met Nederlandse eigenaren is camping Na Staré Papírně. De camping ligt op etappe drie tussen de Stadlecky brug en Dobronice u Bechyně. Kiezen voor een langer verblijf op een camping langs de rivier en dan de trail links en rechts wandelen kan natuurlijk ook.
Pensions en hotels vind je in de steden langs de route. Na de eerste etappe kan je overnachten in Tábor, na de derde etappe in Bechyně.
Na de tweede etappe overnachten is iets lastiger. Een goede keuze is pension Tavorek (wordt nu gerenoveerd). Bij Tavorek zijn ook trekkershutjes en kampeerplekken.
Kan je een arrangement boeken?
Het is heel goed mogelijk om ontzorgt te worden en overnachtingen en taxi/bagagevervoer te laten regelen. Neem hiervoor contact op met Toulava Region.
Is er bagagevervoer?
Er is een taxiservice voor personen en bagagevervoer langs de route. Het telefoonnummer is: +420 603 213 119
Paklijst, wat moet er mee?
Er is niet veel nodig om deze trail te lopen. Zorg voor goede ingelopen wandelschoenen, prettig zittende (laagjes) kleding en een rugzak met een setje kleding voor ’s avonds. Vergeet niet om voldoende water mee te nemen voor onderweg. Alleen na Tábor vonden we 1 bron waaruit getapt kon worden. Neem voor de zekerheid ook een lunchpakket mee.
Kijk hier voor een blog over hoe je je paklijst samenstelt.
⇒ Deze blogreis werd mogelijk gemaakt door Czech Tourism Benelux, Toulava Region en Zuid-Bohemen. Onderstaande YouTube video lieten zij maken. Beelden zeggen vaak meer dan woorden.
Geef een reactie