Wandeleninspiratie opdoen in Waterland van Friesland

Ik spreek af met vriendin Lisette die voor de gelegenheid een nieuw regenpak koopt. Ze zit middenin een verhuizing en haar regenkleding verschuilt zich ergens in een verhuisdoos. Het lijkt vooraf een hele verstandige aankoop. De weersverwachtingen voor het hele land zijn namelijk écht slecht, in de zin dat er heel erg veel regen voorspeld is. Het verbaast me dan ook helemaal niet dat we voor vertrek een mailtje krijgen dat de workshop ‘Nachtfotografie’ niet door gaat wegens verwacht slecht weer. Dat is ontzettend jammer. Ik had me er op verheugd. We zouden met landschaps- en natuurfotograaf Jan Tijsma de zonsondergang en daarna de schemering proberen te fotograferen. Intense kleuren, mysterieuze silhouetten en fonkelende sterren, met als decor natuurgebied de Wyldemerk in Gaasterland. Dat klinkt toch geweldig.

Deze workshop wordt georganiseerd door het Bezoekerscentrum Mar en Klif, die allerlei leuke evenementen in de agenda heeft staan voor volwassenen, maar ook voor kinderen. Ik zie er zo al een paar die ik graag zou willen doen, zoals met een boot van Makkum naar het eiland de Makkumernoardwaard in het IJsselmeer, en daar een wandeling maken. Ik wist niet eens dat het eiland bestaat.

Onder een donker wolkendek reizen we af naar Friesland en komen aan bij Camping Welgelegen in Workum. Eigenaresse Cobie verwelkomt ons en wijst ons de Pipowagen. Het is er gezellig druk, zeker voor een vrijdag in september. De camping is op dit moment een verzamelplek voor kitesurfers. Er staat een lekkere wind en morgen zijn er kampioenschappen freestyle kiten. Camping Welgelegen blijkt als Lifestyle camping een populaire bestemming voor actieve watersportliefhebbers om te verblijven tijdens het kiten, (kitesurfen), windsurfen, kanovaren, suppen en vissen. Fijn, zo’n camping voor actievelingen.

Camping Welgelegen in Workum

Inmiddels is, tegen alle verwachting in, de zon doorgebroken en relaxen wij op de veranda van de pipowagen. We kijken uit over het ecologische natuurzwembad en zien het duurzaam gebouwde Treehouse van vier oude zeecontainers. Er is nog veel meer te zien op deze camping. Lisette en ik maken een wandeling langs de retro-caravan, de VWbus-hutten, de trekkers- en vakantiehutten. Er is ook een B&B Welgelegen. Je kijkt hier je ogen uit. Wat een leuke plek om vakantie te houden. Je hoeft echt niet ver weg om het fijn te hebben. Dit past helemaal in het duurzaam-op-vakantie-gaan tijdperk.

Ryan’s Recycled Treehouse met ecologisch natuurzwembad

De Pipowagen, onze romantische slaapplek voor dit weekend. 

Wij kunnen niet wachten om de benen te strekken en gaan op weg om Workum te verkennen. We hebben rond het middaguur een lunchafspraak in Restaurant Sluiszicht, dus nog mooi de tijd om een stadswandeling te maken. Workum is één van de Friese 11 steden en met het Jopie Huisman Museum en de oude Blazerhaven een echt toeristisch stadje. Workum heeft een treinstation en een mooie Groene Wissel van 24 km. Er zijn ook wat kortere wandelingen door Workum. Je vindt ze op de website van RouteYou.

Wij zwerven gewoon wat door Workum en snuiven de sfeer op van dit leuke kleine stadje met enorme kerken, meerdere musea en een gigantisch stadhuis.

De Grote of Sint-Gertrudiskerk. De kerktoren staat naast de kerk. 

Het is feestweek in Workum. De straten zijn versierd. 

Deze versiering valt op….

Op een strategisch plekje aan de rand van Workum en aan het vaarwater ‘de Dolte’, waar ook de elfstedenrijders langs komen, staat restaurant Sluiszicht. Chefkok en eigenaar Johan Hoekstra zet ons een mosterdsoepje voor. We weten niet wat we proeven. Geweldig! In de mosterdsoep zitten stukjes kaas, zo apart en zo lekker. Ik kan het gewoon niet uitleggen. Johan komt vertellen dat hij het liefst met streekproducten werkt en dat hij de Friese cultuur culinair probeert te vertalen. Bijzonder is bijvoorbeeld het brood dat hij zelf bedacht heeft, dat gemaakt is van drie soorten granen en door de overbuurman, die een warme bakkerij heeft, voorgebakken wordt, en door Johan afgebakken. Een mooi staaltje van Friese samenwerking en vooral heel erg lekker.

Heerlijk eten in restaurant Sluiszicht. 

Na de lunch staat er een wandeling van Station Hindeloopen naar station Stavoren op het programma. Het idee van de programmaschrijver is dat we gaan lopen vanaf Hindeloopen en om 16.24 uur de trein vanaf Stavoren terug nemen. Dat is natuurlijk niet handig. Ervaring leert dat je dan tijdens het wandelen te veel bezig bent met de klok. Je wilt immers op tijd bij het station zijn en niet lang moeten wachten op de volgende trein. Wij keren het dus om en nemen de trein naar Stavoren en wandelen terug.

Middenin de polder.

Het station van Hindeloopen ligt niet in het plaatsje zelf, maar midden tussen de weilanden. Vlak bij het station wordt een nieuwe boerderij gebouwd; op z’n kop. Dat moeten we van dichtbij bekijken.
Terwijl we op het station staan te wachten op de trein barst er ineens een helse regenbui los. Maar dat is natuurlijk geen probleem. Het station heeft namelijk een overdekte wachtruimte. De regenjas is niet nodig.

Een bijzonder woonhuis wordt hier gebouwd.

Aangekomen in Stavoren is de lucht al weer opgeklaard. We gaan het elfstedenstadje Stavoren niet in. Bij het station zien we al snel de routeaanwijzingen van de twee lange afstandswandelpaden (het Groot-Frieslandpad en het Zuiderzeepad) en het streekpad (Elfstedenpad). We gaan de rood-witte markeringen volgen van het Zuiderzeepad. Moeilijk zal het niet zijn want we lopen over de dijk, met het IJsselmeer aan onze linkerhand, naar Hindeloopen. Dat zijn de wandelingen waar ik van hou.

Het Zuiderzeepad (LAW8) op het bord.

Zicht op de karakteristiek gekleurde huizen van Stavoren vanaf de dijk.

Op de dijk aangekomen voelen we meteen dat we een goede beslissing hebben genomen door de wandeling om te draaien. Geen wetenschap maar puur geluk is dat we nu de wind in de rug hebben. Dat scheelt alles, er staat namelijk een forse bries. Vooral ook leuk voor alle kitesurfers waarvan we de kites in de verte zien. Een mooi spektakel.

De route is 11 km lang, waarvan het grootste gedeelte over de dijk, tussen de schapen door gaat. We kunnen even stoppen bij het schilderachtige dorpje Molkwerum, waar we ’t Bakkerswinkeltje zouden kunnen bezoeken, maar we besluiten dat over te slaan. Het is echt genieten over de dijk. Het is heerlijk wandelweer. Het windje in de rug, de temperatuur is goed en af en toe breekt de zon door.

De route voert ons aan het einde door het mooie elfstedenstadje Hindeloopen. We mogen dan het bakkerswinkeltje in Molkwerum overgeslagen hebben, we kunnen geen weerstand bieden aan het snoepwinkeltje in Hindeloopen. Het ziet er allemaal ook zo leuk authentiek en vooral lekker uit.
We wandelen Hindeloopen uit, de polder in en komen aan bij ons beginpunt; het treinstation.

Het snoepwinkeltje in Hindeloopen verkoopt allerlei ouderwets snoepgoed en ook deze limonades. 

Zo lopen we het stadje Hindeloopen weer uit.

‘Elk nadeel heb zijn voordeel.’ Omdat de workshop Nachtfotografie vanavond niet door gaat, hebben we alle tijd om te eten in restaurant De Zeven Wouden. Sloten is een sfeervol stadje en het restaurant ligt aan de vaart waar de Elfstedentocht overheen gaat. Niet zo lang geleden zwom Maarten van der Weijden hier nog voor de deur voorbij. De medewerkster van het restaurant vertelt vol vuur over op hoeveel manieren de Elfstedentocht wel niet gedaan wordt: op brommers, suppend, wandelend, fietsend, met kano’s en wat ze allemaal nog meer verzinnen.

Voor het imposante pand van restaurant de Zeven Wouden in Sloten.

Het restaurant De Zeven Wouden zetelt in een monumentaal pand. Vroeger was het een herberg, waar koetsiers en reizigers een maal, drank en een slaapplek vonden. In dezelfde herberg zetelde de rechter en werd er recht gesproken. Naast het pand stond een galg, waar vonnissen direct ten uitvoer konden worden gebracht. De veroordeelde kon dan nog zijn laatste maaltijd krijgen: het galgenmaal.
Het galgenmaal staat nog steeds op de menukaart, maar wij kozen toch voor iets anders. De gewokte mosselen met Spaanse pepertjes vonden wij veel aantrekkelijker. In een heerlijke relaxte ambiance genoten we van de heerlijke maaltijd en bespraken we een heerlijke dag in Friesland na.

De pipowagen is klein maar heeft alles om de nacht goed door te brengen. Het heeft ’s nachts flink geregend, maar dat deerde ons natuurlijk niet. We slapen lekker uit en schuiven om half tien aan in de ontbijtzaal van camping Welgelegen. Dat is de dag goed beginnen.

Dan komt het programmaonderdeel waar ik me echt op heb verheugd. Van lang geleden kan ik me de super realistische schilderijen van Jopie Huisman herinneren. Ik heb beelden voor me van wasgoed aan een lijn en herinner me iets over een grote onderbroek die steeds maar weer gestopt werd met de juiste kleur garen, tot de echtgenoot van de onderbroekbezitster overleed. Vanaf dat moment stopte ze haar onderbroek met elke kleur garen die voorhanden was. Niemand dan zijzelf zou de onderbroek toch zien. Waarom ik dit soort verhalen opsla? Ik weet het niet.

Maar in ieder geval; ik zag er naar uit. Lisette en ik worden ontvangen in het Jopie Huisman Museum door Peter Miedema die bevlogen een inleiding geeft over het leven en werk van Jopie Huisman en de manier waarop zijn nalatenschap wordt beheerd. Inspirerend om te horen over de Friese autodidacte schilder. Liefde voor de natuur, mededogen, duurzaamheid, het onaanzienlijke waarde geven, het komt allemaal terug in zijn werk. Leuk ook om te horen hoe de vertaalslag wordt gemaakt naar nu en hoe de jeugd wordt geïnteresseerd voor het werk van Jopie.

Het middelste schilderij is een van de bekendste werken van Jopie Huisman.

Het heet: Roodbaaien hemd. 

Peter vertelt dat het best lastig is om jongeren binnen te krijgen in het museum, maar dat als ze eenmaal binnen zijn, ze geraakt worden door wat ze zien en beleven. Leuk vind ik dat Lisette naderhand precies dezelfde ervaring verwoordt. Ze zegt: ‘Ik was hier nooit zelf naar binnen gegaan, maar ik ben blij dat ik dit heb meegemaakt. Ik ben echt onder de indruk.’
We maken een rondgang door het museum en krijgen een geluidskastje mee. Bij sommige schilderijen kun je geluidsfragmenten horen of krijg je een toelichting van Jopie zelf, die iets over het kunstwerk vertelt. Leuk! Ik kende alleen de schilderijen met oude spullen. Dat vind ik ook veruit het mooiste werk, maar er blijkt zoveel meer te zijn. Ik ben ook verliefd op het schilderij van de twee oude dames die samen lopen te roddelen. Peter laat zien wat ze met het schilderij hebben gedaan op het toilet.

‘De achterklap, Kee en Jantje’, op het damestoilet.

Jopie Huisman heeft mooie tekeningen gemaakt van zijn ouders op hun sterfbed. De tijdelijke tentoonstelling die daaruit voortgekomen is, van werken van kunstenaars over hun vader of moeder, vind ik aangrijpend.
Het is bijna jammer om afscheid te nemen. Ik koop nog een paar ansichtkaarten van de roddelende vrouwtjes en ben erg blij met de boeken die ik van Peter heb gekregen.

We steken schuin over en zoeken een plekje in het Potterbakkershûs. Workumer aardewerk ging vroeger de hele wereld over omdat de schippers uit Workum het aardewerk meenamen tijdens hun reizen. In het begin van de 19e eeuw waren er ruim 20 pottenbakkers werkzaam in verschillende pottenbakkersfabriekjes in Workum. Op de bovenverdieping is van alles te vinden over de historie van het Workumer aardewerk en in de gangen van het restaurant staat meer eigentijds keramiek wat ook te koop is. We gaan het allemaal bekijken, maar eerst doen we ons tegoed aan een heerlijke lunch.

Na de lunch rijd ik naar het Bezoekerscentrum Mar & Kif, je weet wel, dat bezoekerscentrum dat zoveel leuke activiteiten organiseert. Ik maak daar kennis met Geertje. Zij vertelt me van alles over Zuidwest Fryslan (dat nu Waterland van Friesland heet), de Friese meren, de 11 steden van de elfstedentocht, Boswachterij Gaasterland en het bijzondere Libellen reservaat in de Wyldemerk. Er is zoveel te beleven in dit gebied.

Ik ben natuurlijk vooral geïnteresseerd in de wandelmogelijkheden. Er komt een prachtige wandelknooppuntenkaart op tafel. Hier kan elke wandelaar goed mee vooruit.

Het St Odulphuspad, het Zuiderzeepad en de Elfstedenwandeltocht lopen allemaal door dit gebied. Waterland van Friesland is niet plat en strak, het heeft glooiingen die in de ijstijd zijn opgeworpen. In het bezoekerscentrum wordt dat allemaal duidelijk gemaakt door een expositie. Er zijn meren, bossen en heuse kliffen aan de IJsselmeer oever. Ik ben daar heel nieuwsgierig naar. Helaas kan ik niet alles doen vanmiddag en ik hou me aan het plan om de Wyldemerk te bezoeken. Dat is uitgeroepen tot het eerste officiële libellenreservaat van Nederland, en dat is niet zonder reden. De afgelopen jaren zijn er 35 soorten in dit gebied aangetroffen, waaronder ook een aantal bijzondere. Daar ben ik ook heel benieuwd naar.

Ik pak de auto en rij op aanwijzing van Geertje naar de parkeerplaats van de Wyldemerk. Eerlijk gezegd rijd ik er eerst voorbij. Geen groot P-bord, maar parkeren in de berm. Ik zet de auto bij het fietspad en loop via het fietspad langs het bos naar het zuiden. Ik ga een klaphek door en sta ineens in een heel ander soort landschap. Hoge pollen helmgras, waterpartijen en zandgrond. Een wegwijzer wijst de weg naar het libellenreservaat. Voor me zie ik twee libellen vliegen. Dat beloofd wat.
De Wyldemerk is waterrijk gebied. Het is ontstaan door zandwinning in de jaren ’60. Nu is het er stil, maar in de zomer kan het hier best druk zijn. Het is namelijk ook een uniek plekje om te wandelen, zwemmen, recreëren, fietsen, vissen en varen. Er lopen koeien en geiten los rond de poeltjes en bij de grote plas. Je zit hier echt midden in de natuur. Het is heerlijk om in dit mooie natuurgebied rond te lopen.

Als ik de borden van het libellenreservaat volg, ga ik van de paden af. Leuk om zo rond te struinen. Ik kom de geiten en de koeien tegen en zie een reuze parasolzwam met een doorsnede van wel 30cm. Langs de Libellenroute staan borden die van alles uitgeleggen over de libellen die hier te vinden zijn. Ik zie er eigenlijk niet één meer. Er is een flinke wind opgestoken. Zouden libellen daar niet van houden? Of is het de dreigende regenbui die maakt dat ze schuilen?
Ik struin nog wat rond in het gebied dat prachtig is. Langzaam werk ik mijn weg terug naar de auto tot de eerst spatjes vallen. Ik bereik net op tijd de auto.

Ik heb weer een hele andere kant van Friesland gezien. Een mooie afsluiting van de dag.

Ik zit nog maar net in mijn auto als de regen losbarst. Wat hebben wij een geluk gehad deze dagen. Twee keer. Ten eerste met de regen die alleen viel op momenten dat we binnen waren en ten tweede met dit mooie bezoek aan Waterland van Friesland.

Ik hoop dat ik je met dit verhaal en de foto’s heb kunnen inspireren. Ik werd uitgenodigd door Merk Fryslân en Waterland van Friesland. Kijk voor nog meer inspiratie en leuke activiteiten op hun websites.

Ik hoef er toch niet meer bij te vertellen dat mijn verhaal, ook echt mijn verhaal is en niet is beïnvloed door wat voor sponsoring dan ook. 😊

Meer lezen over wandelen in Friesland?

• Lanterfanten in Beesterzwaag
• Preview: Nieuw Streekpad in Friesland, de Noardlike Fryske Wâlden